Unha detención "porque es negro e punto" non ten, para o alto tribunal español, "especial transcendencia constitucional" como para admitir o caso. Cunha resolución ditada o 3 de novembro, o Tribunal Constitucional rexeitaba o recurso de amparo presentado por Zeshan Muhammad, veciño de Santa Coloma de Gramenet, por mor de ser sometido a unha identificación policial motivada, unicamente, pola súa cor de pel.
 
Muhammad, de orixe paquistaní, foi parado mentres paseaba por axentes da Policía Nacional española o 29 de maio de fai tres anos. A ollos dos axentes, a súa cor de pel situábao como sospeitoso de vivir no Estado en situación administrativa irregular e convertíase, así, en motivo de detención. É un dos casos de identificación por perfil étnico - controles de identidade baseados na cor da pel da persoa - que SOS Racismo denuncia como práctica policial habitual e discriminatoria.
 
Seguindo datos do servizo de atención e denuncia da entidade, o 35% de casos de racismo coñecidos durante o 2015 estiveron en mans dos corpos de seguridade pública e a identificación por perfil étnico foi a fonte principal dos abusos racistas que cometeron. Aínda así, o de Muhammad é o único caso que, nos últimos 23 anos, chegou aos tribunais e abordouse como litixio estratéxico para conseguir crear xurisprudencia se finalmente se declaraba ilegal a práctica.
 
"O obxectivo do proceso legal non é só buscar remedio para a vítima, senón poñer fin a unha práctica policial discriminatoria á que o Tribunal Constitucional español dá cobertura legal", denuncia SOS Racismo nun comunicado. A diferenza de outros altos tribunais europeos, o Constitucional non recoñece as detencións por perfil étnico como unha vulneración do dereito á non discriminación. Por iso, con este golpe que esgota a vía xudicial española, as avogadas de Muhammad denunciarán ao Estado español no Tribunal Europeo de Dereitos Humanos (TEDH).
 
Para atopar un precedente na denuncia de Muhammad temos que retroceder ata o 1992. Rosalind Williams, de nacionalidade española e nada nos Estados Unidos de América (EE.UU.), denunciou unha identificación policial motivada exclusivamente pola súa cor de pel. Case unha década despois, o Tribunal Constitucional respondeu no ano 2001 que a aparencia física ou racial podía xustificar unha identificación policial, ao apoiarse na consideración que, o normal, é que as persoas de nacionalidade española sexan brancas.
 
O Comité de Dereitos Humanos das Nacións Unidas,  recoñece as identificacións por perfil étnico como discriminatorias e ilegais. "As características físicas ou étnicas das persoas non teñen que considerarse indicativos da súa posible situación legal ao país", determinou no ano 2009. Por tanto, os corpos policiais só poden parar unha persoa se teñen indicios que cometeu un delito.
 
SOS Racismo e Open Society Justice Initiative, entidades que apoian a Muhammad, denuncian que a decisión xudicial do alto tribunal español "despreza de maneira temeraria as consecuencias destas prácticas discriminatorias da policía, ao darlles cobertura legal, e pon en dúbida o papel garante do Tribunal Constitucional".
 
Este método afecta miles de persoas, a pesar de que, por carencia de probas válidas, excepcionalmente chegue a denunciarse. Aínda así, "denunciáronse moitos casos, o que pasa é que se arquivan moi rapidamente, sempre se cre a versión policial e non chegan a máis", explica Mònica López, técnica de incidencia da entidade antirracista. "O perfil étnico é moitas veces o inicio dunha cadea de vulneración de dereitos", afirma López antes de exemplificalo co caso do Kamal, un mozo que acabou coa mandíbula rota despois de ser detido pola Garda Urbana de Barcelona.
 
Para facer visible a vulneración de dereitos que implican as detencións por perfil étnico, SOS Racismo organiza esta tarde a xornada "Parade de pararme", dirixida a analizar o fenómeno e a explorar propostas para frear esta práctica policial. Zeshan Muhammad e Rosalind Williams serán as voces en primeira persoa da mesa central do acto, que se celebra ás 18:30-h, no Centro Cívico Patio Limón de Barcelona. Segundo Mònica López a motivación deste acto é dobre: "Facer saber ás persoas que a sofren que esta práctica é ilegal e transmitir ás brancas privilexiadas que nunca sufriremos unha identificación deste tipo como podemos actuar para evitalo".
 
Directa
Ler noticia en catalán