A existencia de valos e muros fronteirizos non é ningunha novidade no estado español. As habitantes das cidades autónomas de Ceuta e Melilla, enclaves españois ao norte do continente africano, conviven desde hai anos con aramados, controis férreos nos pasos fronteirizos, Centros de Estadía Temporal de Inmigrantes (CETI) e outros mecanismos represivos do estado destinados a impedir a libre circulación de persoas e a curtocircuitar o fluxo migratorio proveniente “maioritariamente” do África Subsahariana.
 
Para documentar a situación dos dereitos humanos na que popularmente se coñece como a Fronteira Sur, un grupo de profesionais do Centro pola Defensa de Dereitos Humanos  Irídia, Novact e Fotomovimiento  están a realizar unha estadía de observación na zona, no marco do proxecto Cara ao restablecemento da legalidade na Fronteira Sur. Nun comunicado denuncian que nos catro días que levaron a cabo o traballo de campo en Melilla e Nador (Marrocos) viron continuamente obstaculizada a súa tarefa por parte das forzas e corpos de seguridade do estado español e o reino alauita.
 
Os membros do equipo relatan como, o pasado sábado, ao cruzar o límite entre Nador e Melilla, foron sometidas a un "interrogatorio intimidatorio" por parte de policías marroquís, que lles advertiron que non podían realizar ningún tipo de traballo de documentación gráfica en territorio marroquí. Dous días despois, ao volver a atravesar o mesmo punto fronteirizo, foron novamente retidos na mesma comisaría durante dúas horas e media. Explican como os intimidaron e indicáronnos " que non podiamos falar con persoas marroquís nin tomar gravacións de voz nin imaxes sen a súa autorización".
 
A partir daquel momento, a policía de Marrocos deixounos continuar pero organizou un dispositivo formado por un coche, unha moto e polo menos catro axentes que os seguiron en todo momento durante máis de sete horas. Neste intervalo de tempo, o grupo de observadoras foi interceptado novamente na estrada e denuncian que os policías as obrigaron a mostrar as fotografías que tomaran e borralas baixo a ameaza de ser detidas.
 
O periplo das activistas non acaba aquí. Denuncian que onte mesmo, no paso fronteirizo do barrio chinés melillense, varios axentes da Garda Civil denunciaron a catro persoas, dous membros de Irídia e dous de Fotomovimiento,  de acordo coa Lei de Seguridade Cidadá, coloquialmente chamada lei mordaza. O motivo que os axentes do corpo militar español esgrimiron para proceder a denuncialas, foi "desobediencia aos axentes da autoridade", categoría que lles podería comportar sancións económicas que oscilarían entre os 600 e os 30.000 euros.
 

 
O grupo atopábase neste lugar para documentar graficamente o tránsito das coñecidas como carrexadoras, maioritariamente mulleres que transportan desde Melilla ata Marrocos artigos para comercializalos. Segundo a testemuña presencial dos feitos e unha das catro persoas multadas, o avogado de Irídia Andres Garcia Berrio, o vídeo que acompaña esta noticia "exemplifica e xustifica que é o que estabamos a gravar onte e porque a Garda Civil actuou contra nós".
 
"A situación na Fronteira Sur é de absoluta emerxencia, non se está cumprindo a legalidade actual e a interpretación que se fai da lei está a comportar múltiples vulneracións de dereitos a ambos os dous lados do valo", afirma Garcia Berrio. O letrado explica á Directa que están a recoller experiencias "moi duras", a pesar de que a súa presenza disuade aos corpos policiais nalgunhas situacións: "Dixéronnos que onte era un día máis tranquilo porque estabamos nós gravando". O grupo de observadoras puido comprobar as condicións dos pasos fronteirizos e afirma que a súa estrutura arquitectónica "xera situacións de embude e espazos de impunidade onde o abuso e o mal trato son cotiáns".
 
O equipo formado por membros das tres organizacións pecha o seu comunicado afirmando "a represión que estamos a sufrir é tan só un exemplo da situación de excepción que existe na Fronteira Sur. Unha situación que xera fortes vulneracións de dereitos humanos ás persoas migrantes e transfronteirizas". A tarefa deste grupo de observadoras continúa a esta hora na zona de Tánxer e os próximos días desprazaranse en Ceuta, onde o sábado unha gran marcha conmemorará o terceiro aniversario das mortes do Tarajal, que como outros moitos episodios de vulneracións de dereitos humanos na Fronteira Sur, aínda restan impunes.
 
Directa